In Nederland heb je verschillende vormen van verlof gerelateerd aan zwangerschap, bevallen en wanneer je een kindje hebt. Hier vind je een mooi overzicht van hoe dit allemaal werkt.
Zwangerschapsverlof en bevallingsverlof
Zwangerschapsverlof is het verlof waar je recht op hebt vóór dat je bevalling. Het verlof na je bevalling wordt officieel bevallingsverlof genoemd.
In de praktijk wordt er vaak gesproken over: zwangerschapsverlof waarmee de totale verlofperiode voor en na de bevalling wordt bedoeld.
In Nederland heb je recht op 6 weken zwangerschapsverlof en minstens bevallingsverlof. in totaal heb je dus 16 weken aan deze 2 verlofvormen bij elkaar opgeteld.
Bij het zwangerschapsverlof geldt dat je zelf bepaald of je met 4, 5 of 6 weken (voor de uitgerekende datum) wilt stoppen met werken. De uitzondering hierbij is dat als je ziekgemeld staat bij het UWV voorafgaand aan je verlof gerelateerd aan je zwangerschap dan ben je verplicht om 6 weken van te voren te stoppen met werken.
Wanneer duurt het verlof langer dan 16 weken? Dit is van toepassing wanneer je later bevalt dan je uitgerekende datum. Stel je heb 6 weken verlof gehad voorafgaand aan je uitgerekende datum en je loopt 2 weken over tijd. Dan gaan de overige 10 weken verlof pas in vanaf het moment dat je bevallen bent.
Werk je in loondienst? Dan moet je het (minstens) 3 weken voordat je met zwangerschapsverlof gaat aanvragen bij je werkgever. Je werkgever mag dit verlof niet weigeren. Als je een uitkering hebt of zelfstandige bent, moet je je zwangerschapsverlof aanvragen bij het UWV. Als zelfstandige val je onder de regeling Zelfstandige en Zwanger (ZEZ). Er wordt door een werkgever vaak gevraagd om een zwangerschapsverklaring deze krijg je vanuit je arts of verloskundige.
Moet je baby na de geboorte langer dan 7 dagen in het ziekenhuis blijven? Dan heb je recht op extra bevallingsverlof. Je mag hierbij het aantal dagen dat je kindje ná de eerste 7 dagen in het ziekenhuis ligt, optellen bij je bevallingsverlof. Hiervoor geldt een maximum van 10 weken.
Hoe dien je de uren op te nemen?
Bevallingsverlof dien je 6 weken achter elkaar op te nemen, dit is een verplichting. De overige 10 werken mag je eventueel ook gespreid opnemen (tot 30 weken na je bevalling). Dit dien je wel officieel aanvragen bij je werkgever.
Financieel
Ben je in loondienst dat dient je werkgever een zwangerschapsuitkering aan te vragen bij het UWV. Meestal betaalt het UWV de uitkering aan je werkgever en betaalt je werkgever jouw salaris gewoon door tijdens je verlof.
De hoogte van de zwangerschapsuitkering verschilt per persoon en hangt af van je salaris. Je ontvangt 100% van je dagloon, met een maximum van €228,76 (2022) per dag. Verdien jij normaal meer dan dit bedrag per dag? Dan vult je werkgever dit aan, dit is echter géén verplichting.
Verder bouw je tijdens je verlof gewoon vakantiedagen op, je werkgever kan niet eisen dat je vakantiedagen opneemt als verlof tijdens/na je bevalling. Je kan er wel zelf voor kiezen om je verlof te verlengen met vakantiedagen.
De partner
Bovenstaande heeft natuurlijk betrekking op de 'zwangere' maar daarnaast heeft de partner ook nog enkele rechten rondom verlof. Dit noemen we het geboorteverlof / partnerverlof / vaderschapsverlof. Deze uren mogen door de partner naar keuze worden ingepland als dit maar binnen 4 weken na de geboorte gebeurd.
Hoeveel uren?
Dit gaat om één keer het aantal werkuren dag je normaliter werkt. Dus werkt je partner 5 dagen dan heeft hij/zij recht op 5 dagen geboorteverlof. Deze uren worden tegen 100% uitbetaald.
Daarnaast kan je partner ook aanspraak maken op aanvullende geboorteverlof. Dit betekend dat hij/zij in het eerste half jaar na de geboorte van de baby 5 weken aan verlof mag opnemen. Dit verlof wordt doorbetaald tegen 70% (het UWV betaald dit). Je hoeft dit verlof niet aaneensluitend op te nemen en je bent ook niet verplicht om dit op te nemen. Je kan er bijvoorbeeld 2 of 3 weken van opnemen. Je dient dit wel tijdig door te geven aan je werkgever omdat deze bij het UWV een uitkering dient aan te vragen.
Ouderschapsverlof
Ben je door de zwangerschapsverlof heen dan ga je weer aan de slag (tenzij je een andere keuze maakt om bijvoorbeeld nog extra vakantie verlof op te nemen of te stoppen met werken).
Wat kan je dan nog qua verlof?
In Nederland heb je dan nog de mogelijkheid om ouderschapsverlof op te nemen. Dit verlof kan je opnemen tot je kindje de leeftijd van 8 jaar heeft bereikt. tot heden (hier komt verandering in) wordt dit verlof niet doorbetaald (tenzij in de CAO anders is overeengekomen, er zijn bijvoorbeeld regelingen in de zorg waarbij je wel een gedeelte betaald krijgt). Ouderschapsverlof valt onder de Wet Arbeid en Zorg (WAZO).
De duur van dit verlof
Je hebt als ouder recht op 26 keer je normale arbeidsuren (uren die je per week werkt). Werk je dus bijvoorbeeld 38 uur dan heb je recht op 988 uur aan ouderschapsverlof. Je mag per week 50% van je uren verkorten, dus je zou in het geval van 38 uur per week, 19 uur ouderschapsverlof kunnen opnemen. Maximum is hierbij: 20 uur per week (voor de duur van een jaar). Je kan in overleg met je werkgever het verlof ook op een andere manier opnemen, bijvoorbeeld door wekelijks maar een klein gedeelte op te nemen. Het aantal geldt per kind, krijg je dus een tweeling dan heb je recht op het dubbele maar ook wanneer je een nieuw kindje krijgt heb je voor dit nieuwe kindje weer 26 x je arbeidsduur per week.
Voorwaarden: het kindje moet wel op het adres wonen waar jij bent (jij bent de hoofdverzorger) Je kan dus ook zorgverlof opnemen voor een stiefkind of pleegkind.
Wijzigingen in 2022
Dit jaar gaat er wel het een en ander veranderen. Vanaf augustus 2022 krijg je namelijk de eerste 9 weken van het ouderschapsverlof doorbetaald tegen 50% van je dagloon (maximumdagloon : €228,76 bruto in 2022). Dit verlof dien je weer op te nemen voor de eerste verjaardag van je kind, de overige uren kun je gewoon opnemen tot je kindje 8 jaar is.
Hoe zit het met je contract?
Tijdens de periode dat je ouderschapsverlof opneemt loopt je huidige arbeidsovereenkomst gewoon door (met daarom je oorspronkelijke arbeidsuren). Je krijgt over het deel ouderschapsverlof geen salaris (m.u.v.. de eerste 9 weken vanuit de 'nieuwe' regeling) tenzij anders geregeld is in de CAO (zoals binnen het primaire onderwijs en sommige zorg CAO's). Houdt hiermee rekening: tijdens ziekte loopt je ouderschapsverlof gewoon door, je ziektewet uitkering wordt dan ook berekend over de uren die je daadwerkelijk zou werken.
Waar hebben wij voor gekozen?
Ikzelf heb 16 weken zwangerschapsverlof gehad bij mijn eerste kindje. Ik ben 6 weken voor de uitgerekende datum gestopt met werken (ik was voor één dag in de week ziekgemeld dus moest verplicht 6 weken van te voren verlof nemen). Ik ben uiteindelijk met 38 weken bevallen en heb dus 16 weken zwangerschapsverlof gehad. Jeroen is vanaf de bevalling 2 weken thuis gebleven, en heeft verspreid in het eerste half jaar nog twee keer een weer partnerverlof opgenomen (heeft dus niet de volle 5 weken benut naar 3 weken). Dit was prima want ik was al vrij snel weer opgeknapt dus hij kon gemakkelijk weer aan het werk. Ik heb na mijn verlof (eindigde net voor de kerst) nog 2,5 week vakantie genomen en begon halverwege januari met werken.
Ik had een contract voor 38 uur, ik neem nu wekelijks 30% aan ouderschapsverlof op. Dus ik werk gemiddeld 26,6 uur (ene week 4 dagen andere week 3 dagen). Jeroen neemt geen ouderschapsverlof op.
Voor ons 2e kindje heb ik gekozen om 4 weken van te voren te stoppen, dit omdat het eigenlijk heel goed gaat, ik weinig klachten heb en omdat we met een probleem zaten rondom de kinderopvang. Jeppe en zijn zusje kunnen niet beide direct terecht voor 2 dagen in de week. Na mijn verlof (als ik niet over tijd loop) neem ik nog één week vakantie, de week daarna neemt Jeroen 2 dagen vrij en vanaf die week daarop kunnen de kindjes bij de oma's en kinderopvang terecht.
Gezien de nieuwe regeling heb ik gevraagd of ik vanaf mijn start eerst 9 weken ouderschapsverlof kan opnemen voor de kleine meid (omdat zij nog geen jaar is en ik dan 9 weken - 50% uitbetaald krijg van dit verlof). Dit is HR nog verder aan het uitzoeken. Toch een mooi extra centje!
Reactie plaatsen
Reacties